Kontaktör, motor koruma ve anahtarlama devrelerinin vazgeçilmez ekipmanlarından birisidir. Kontaktörun ne olduğunu ve nasıl çalıştığını anlamak için kumanda devrelerini tasarlamak gerekir.
Kontaktör Nedir?
Kontaktör, çalışma prensibi olarak röleve benzer. Yüksek akımlarda kullanıma uygundur. Uzaktan kontrol edilebilir. Genel olarak kontaktör birden fazla kontağa sahip olabilir. Bu kontaklar normalde açıktır ve bobinine enerji verildiğinde yüke çalışma gücü sağlayabilir. Kontaktör elektrik motorlarını kontrol etmede fazlaca kullanılır.
Kontaktörler kolayca monte edilebilir, kompakt boyuta sahiptir. Temel görevi anahtarlama yapmaktır. Yani açıp kapanma yoluyla enerjiyi bir noktadan diğer noktaya kolaylıkla iletir. Kontaktörlerin kontakları hızlı açılma ve kapanma özelliğine sahiptir. Temel işlevi ise ana kontakları ile bir elektrik devresini açmak ya da kapatmaktır.
Kontaktör devre kesici ve sigortadan farkı aşırı akım durumunda koruma yapamaması olarak geçmektedir. Yalnızca var olan enerjiyi bir noktadan diğer noktaya iletmekle görevlidir. Elektrik tesisatlarında termik role, motor koruma şalteri, otomatik sigorta, sigortalı yük ayırıcı benzeri termik manyetik koruma yapabilen devre elamanları ile kullanmak gerekir.
Kontaktör Nasıl Bağlanır?
Kontaktörler, yüksek akımlarda kullanım için uygun olan elektrik kontrolü anahtarlama cihazıdır. Bu devrelerin olmazsa olmaz ekipmanlarından bir tanesidir. Bu doğrultuda kontaktörlerin devreye doğru şekilde bağlanması zorunludur. Montaj yapmadan önce kontaktör nasıl bağlanır? Konusunda araştırma yapmak gerekir.
Kontaktör Bağlarken Dikkat Edilmesi Gerekenler?
Kontaktör bağlantısına başlamadan önce dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan bir tanesi işlem öncesinde, sırasında ve sonrasında oluşabilecek sorunların önüne geçilmesidir.
Tüm bağlantı süresince dikkat edilmesi gerekenler aşağıdaki şekildedir;
- Ürün bağlantıları gerçekleştirilmeden önce etiket değerlerine bağlı olacak sistemle uyumu kontrol edilmeli,
- Kontaktör vidalarını sıkarken yan kısımda belirtilen tok değerlerine uygun sıkma işlemi gerçekleştirilmeli,
- Aşırı güç uygulandığında vidalar deforme olabilir bu duruma dikkat edilmeli,
- NO ve NC biçiminde belirtilen yardımcı kontak girişlerinde faz beslemelerinden biri bağlanmamalı şeklindedir.
Bu unsurlara dikkat edildiğinde kontaktör iyi bir şekilde bağlanır.
Kontaktör Bağlantı Adımları
Kontaktör bağlantılarını oluşturmadan önce dikkat edilmesi gereken farklı harf ve numaralarla gruplandırılmış uçlardır. Tüm işlemler kontaktör üzerindeki uçlara bağlı olarak gerçekleştirileceği için bu konuda ekstra dikkatli olması gerekir. Kontaktör bağlama aşamaları için ilk baş bağlantı şemasına uygun ürünü sabit giriş parasına, sigorta çıkışına ulaşan enerji kablosu bağlanır.
Kontaktörün çıkış parasından gelen kablo motorun veya alıcıların giriş klemenslerine bağlanır. Temel bağlantı işlemleri bu kadardır. Kontaktörun elektrik panosuna montajı gerçekleştirilirken ray ya da sac üzerinden bağlantı yapılır. Kontaktörün hareket ettirilmeden bağlantının yeri işaretlenmelidir.
Ardından ise markalanması gerekir. İşaretlenen kısım delinir. Delme ve ardından markalama işlemi sonrasında tornavida İle kontaktör bağlantısı sonlandırılır. Kontaktör raya bağlanırken belirli bir açı ile yakınlaştırılması gerekir. Altında yer alan raya düzgün bir biçimde oturtulmalıdır.
3 kutuplu bir kontaktör bağlandığı zaman A1 ve A2 uçları hemen bulunmalıdır. Bu üçlü giriş uçları olarak bilinmektedir. Bobin enerjilendiğinde kontaktörün ana güç kontakları kapanır. A1 fazı A2’ye nötr bağlanmalı. Son adım olarak L1, L2 ve L3 ana güç kontak beslemeleri yapılmalıdır.
Kontaktör Bağlantısında Oluşabilecek Sorunlar
Teknik problemlerin ve arızaların önüne geçmek için ilk baş kontaktörleri doğru şekilde seçmek ve bağlantıları doğru şekilde gerçekleştirmek gerekir. Bazı durumlarda doğru kontaktör seçimi ve bağlantı yapılsa da sorunlar ortaya çıkar.
Bu tarz durumları önceden bilirsiniz sorunun çözümüne daha kolay ulaşabilirsiniz. En sık görülen problemlerden en baş sırada kontaktör bağlantısı yer alır. Diğer en sık görülen problemlerden biri ise kontak yapışması ve bobin yanmasıdır.